Thông tư 24/2024/TT-BTC. Thông tư 24 kế toán vừa được ban hành đã mang đến những thay đổi đáng kể trong lĩnh vực kế toán hành chính sự nghiệp (HCSN), đặc biệt là trong việc quản lý và hạch toán tài sản cố định (TSCĐ). Để giúp các đơn vị HCSN nắm bắt và áp dụng hiệu quả, bài viết này sẽ đi sâu phân tích các khía cạnh quan trọng, bao gồm: quy định về nguồn kinh phí và thủ tục đấu thầu, hướng dẫn chi tiết về việc ghi nhận và quản lý TSCĐ, các sai sót thường gặp trong quá trình thực hiện và biện pháp khắc phục. Mục tiêu là đảm bảo tính minh bạch, chính xác và tuân thủ pháp luật trong quản lý tài sản công theo các quy định mới nhất.”
I. Giới thiệu
Tài sản cố định (TSCĐ) trong thông tư 24 kế toán các đơn vị hành chính, sự nghiệp bao gồm những tài sản hữu hình và vô hình có giá trị lớn, thời gian sử dụng dài, phục vụ cho hoạt động chuyên môn và quản lý của đơn vị. Mặc dù Thông tư 24/2024/TT-BTC không nêu rõ tiêu chuẩn cụ thể để xác định TSCĐ, nhưng thông thường, một tài sản được coi là TSCĐ khi:
- Thời gian sử dụng từ 1 năm trở lên.
- Nguyên giá từ 10 triệu đồng trở lên.
Thông tư 24 kế toán Tài Sản Cố Định đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của các đơn vị hành chính, sự nghiệp:
- Hỗ trợ hoạt động chuyên môn: Cung cấp cơ sở vật chất cần thiết cho việc thực hiện nhiệm vụ và chức năng của đơn vị.
- Đảm bảo hiệu quả kinh tế: Sử dụng và quản lý TSCĐ hiệu quả giúp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu suất công việc.
- Tăng cường quản lý tài sản công: Giúp theo dõi, kiểm soát và bảo vệ tài sản nhà nước, tránh thất thoát và lãng phí.
II. Quy trình mua sắm tài sản cố định trong đơn vị HCSN
Theo Thông tư 24 bộ tài chính, việc mua sắm tài sản cố định (TSCĐ) kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp cần tuân thủ các quy định về nguồn kinh phí, thủ tục đấu thầu và hạch toán kế toán như sau:
2.1 Các nguồn kinh phí được phép sử dụng để mua sắm TSCĐ
Để mua sắm Tài Sản Cố Định, các kế toán hcsn có thể sử dụng các nguồn kinh phí sau:
- Ngân sách nhà nước cấp phát: Kinh phí do ngân sách nhà nước phân bổ hàng năm cho đơn vị để thực hiện nhiệm vụ.
- Nguồn thu sự nghiệp: Các khoản thu từ hoạt động dịch vụ, sản xuất, kinh doanh của đơn vị sự nghiệp công lập.
- Nguồn viện trợ, tài trợ: Kinh phí nhận từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước dưới dạng viện trợ, tài trợ không hoàn lại.
- Nguồn vay nợ: Kinh phí từ các khoản vay theo quy định của pháp luật, phục vụ cho việc đầu tư, mua sắm TSCĐ.
2.2 Thủ tục đấu thầu, mua sắm tài sản theo quy định
Việc mua sắm TSCĐ theo thông tư 24, kế toán trong các đơn vị HCSN phải tuân thủ quy định của pháp luật về đấu thầu, cụ thể:
- Lập kế hoạch mua sắm: Xác định nhu cầu, lập kế hoạch mua sắm trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
- Tổ chức đấu thầu hoặc mua sắm trực tiếp: Tùy theo giá trị và tính chất của tài sản, đơn vị thực hiện đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế hoặc mua sắm trực tiếp theo quy định tại Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn liên quan.
- Ký kết hợp đồng và nghiệm thu: Sau khi lựa chọn nhà cung cấp, đơn vị ký hợp đồng mua sắm, tiến hành nghiệm thu khi nhận tài sản và lập biên bản bàn giao.
2.3. Hạch toán kế toán khi mua sắm TSCĐ
Khi mua sắm TSCĐ, kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp thực hiện hạch toán theo các bước sau:
- Trường hợp mua sắm TSCĐ đã thanh toán:
Nợ TK 211 – Tài sản cố định của đơn vị
Có các TK liên quan như:- TK 111 – Tiền mặt
- TK 112 – Tiền gửi ngân hàng
- TK 461 – Nguồn kinh phí hoạt động
- Trường hợp mua sắm TSCĐ chưa thanh toán:
Nợ TK 211 – Tài sản cố định của đơn vị
Có TK 331 – Phải trả cho người bán - Khi thanh toán cho người bán:
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có các TK liên quan như:- TK 111 – Tiền mặt
- TK 112 – Tiền gửi ngân hàng
- TK 461 – Nguồn kinh phí hoạt động
- TK 462 – Nguồn kinh phí dự án
Lưu ý: Việc hạch toán cụ thể cần căn cứ vào tình hình thực tế và hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 24 và các văn bản liên quan.
III. Hướng dẫn ghi nhận và quản lý tài sản cố định thông tư 24 kế toán
Theo Thông tư 24/2024 hướng dẫn chế độ kế toán hành chính sự nghiệp, việc ghi nhận và quản lý tài sản cố định (TSCĐ) trong các đơn vị hành chính, sự nghiệp được quy định như sau:
3.1. Tiêu chuẩn xác định TSCĐ trong HCSN
Để được ghi nhận là TSCĐ, một tài sản trong đơn vị HCSN cần đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
- Thời gian sử dụng hữu ích: Tài sản có thời gian sử dụng từ 1 năm trở lên.
- Giá trị nguyên giá: Tài sản có nguyên giá từ 10 triệu đồng trở lên.
- Sử dụng cho hoạt động của đơn vị: Tài sản được sử dụng cho hoạt động quản lý, chuyên môn hoặc các hoạt động khác của đơn vị HCSN.
3.2. Hệ thống mã số và sổ theo dõi TSCĐ
Để quản lý hiệu quả TSCĐ, theo thông tư 24 kế toán các đơn vị HCSN sử dụng các công cụ sau:
- Hệ thống mã số TSCĐ: Mỗi TSCĐ được cấp một mã số duy nhất để thuận tiện cho việc theo dõi và quản lý.
- Sổ tài sản cố định của đơn vị (Mẫu S24-H): Dùng để ghi chép thông tin chi tiết về từng TSCĐ, bao gồm mã số, tên tài sản, nguyên giá, thời gian sử dụng, tình trạng hiện tại và các thông tin liên quan khác.
- Thẻ tài sản cố định (Mẫu S25-H): Được lập cho từng TSCĐ để theo dõi chi tiết về đặc điểm kỹ thuật, nguyên giá, hao mòn lũy kế và giá trị còn lại của tài sản.
- Sổ theo dõi tài sản cố định và công cụ, dụng cụ tại nơi sử dụng (Mẫu S26-H): Sử dụng tại các bộ phận sử dụng tài sản để theo dõi việc sử dụng và tình trạng của TSCĐ và công cụ, dụng cụ.
3.3 Phân loại tài sản theo nhóm và mục đích sử dụng
TSCĐ trong đơn vị HCSN được phân loại dựa trên tính chất và mục đích sử dụng như sau:
- TSCĐ hữu hình: Bao gồm các tài sản có hình thái vật chất như:
- Nhà cửa, vật kiến trúc: Các công trình xây dựng phục vụ cho hoạt động của đơn vị.
- Máy móc, thiết bị: Các loại máy móc, thiết bị sử dụng trong công tác chuyên môn và quản lý.
- Phương tiện vận tải: Xe cộ và các phương tiện vận chuyển khác phục vụ cho hoạt động của đơn vị.
- Thiết bị, dụng cụ quản lý: Các thiết bị văn phòng, dụng cụ phục vụ cho công tác quản lý.
- TSCĐ vô hình: Bao gồm các tài sản không có hình thái vật chất nhưng có giá trị sử dụng như:
- Quyền sử dụng đất: Quyền được sử dụng đất đai phục vụ cho hoạt động của đơn vị.
- Phần mềm máy tính: Các phần mềm được mua hoặc phát triển để sử dụng trong hoạt động của đơn vị.
- Bằng sáng chế, quyền sở hữu trí tuệ: Các quyền liên quan đến sở hữu trí tuệ mà đơn vị sở hữu.
Việc phân loại theo thông tư 24 kế toán, giúp đơn vị quản lý hiệu quả TSCĐ, xác định chính xác giá trị tài sản và thực hiện công tác kế toán, báo cáo tài chính theo đúng quy định.
Lưu ý rằng các quy định cụ thể về ghi nhận và quản lý TSCĐ được hướng dẫn chi tiết trong Thông tư 24/2024/TT-BTC và các văn bản pháp luật liên quan. Do đó, các đơn vị HCSN cần tham khảo và tuân thủ đầy đủ các quy định này để đảm bảo việc quản lý và sử dụng TSCĐ hiệu quả, minh bạch và đúng pháp luật.
IV. Những sai sót thường gặp và cách khắc phục
Trong quá trình quản lý và hạch toán TSCĐ tại đơn vị kế toán hcsn, có một số sai sót thường gặp có thể ảnh hưởng đến tính minh bạch, hiệu quả sử dụng tài sản và tuân thủ quy định pháp luật. Dưới đây là các lỗi phổ biến và giải pháp khắc phục:
4.1 Quản lý tài sản không chặt chẽ dẫn đến thất thoát
Sai sót:
- Không theo dõi đầy đủ TSCĐ trên sổ sách, dẫn đến tình trạng thất lạc, mất mát tài sản.
- Không có quy trình kiểm kê định kỳ, làm cho việc phát hiện sai sót chậm trễ.
- Giao tài sản cho cá nhân, bộ phận sử dụng nhưng không có biên bản bàn giao rõ ràng.
- Không thực hiện bảo dưỡng định kỳ, làm giảm tuổi thọ của tài sản.
Cách khắc phục:
Xây dựng quy trình quản lý tài sản chặt chẽ, trong đó:
- Lập sổ theo dõi chi tiết TSCĐ theo từng bộ phận, cá nhân sử dụng.
- Thực hiện kiểm kê định kỳ (theo quý, năm) và đối chiếu với sổ sách kế toán.
- Áp dụng công nghệ quản lý tài sản như phần mềm kế toán hoặc gắn mã QR/Barcode để dễ dàng theo dõi.
- Ban hành quy định về bảo dưỡng, sửa chữa tài sản để kéo dài thời gian sử dụng.
4.2 Thông tư 24 kế toán hạch toán sai khi mua sắm, ghi nhận tài sản
Sai sót:
- Ghi nhận nhầm giữa TSCĐ và công cụ, dụng cụ (CCDC), làm sai lệch báo cáo tài chính.
- Không phản ánh đầy đủ chi phí mua sắm (giá mua, chi phí vận chuyển, lắp đặt, chạy thử…).
- Ghi nhận sai nguồn vốn hình thành TSCĐ (nguồn ngân sách nhà nước, viện trợ, vay…).
Cách khắc phục:
Phân biệt rõ TSCĐ và CCDC theo tiêu chí của Thông tư 24/2024/TT-BTC Thông tư 24 kế toán:
- TSCĐ phải có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên và thời gian sử dụng từ 1 năm trở lên.
- Công cụ, dụng cụ có giá trị nhỏ hơn nhưng vẫn cần theo dõi riêng biệt.
Ghi nhận đầy đủ chi phí liên quan:
- Nguyên giá TSCĐ = Giá mua + Chi phí vận chuyển + Chi phí lắp đặt + Thuế không được hoàn lại.
- Không ghi thiếu các khoản chi phí làm tăng nguyên giá tài sản.
4.3 Chưa thực hiện đánh giá lại giá trị tài sản đúng thời hạn
Sai sót:
- Không thực hiện đánh giá lại giá trị tài sản khi có biến động lớn (hỏng hóc, cải tạo, nâng cấp).
- Không cập nhật hao mòn TSCĐ hàng năm theo đúng quy định.
- Khi chuyển nhượng hoặc thanh lý tài sản, không đánh giá lại giá trị còn lại, dẫn đến hạch toán sai lệch.
Cách khắc phục:
Thực hiện đánh giá lại tài sản theo quy định:
- Khi có sự thay đổi lớn về giá trị (cải tạo, nâng cấp, thay đổi mục đích sử dụng), cần thành lập Hội đồng đánh giá.
- Định kỳ tính hao mòn theo phương pháp đường thẳng để phản ánh chính xác giá trị còn lại.
- Khi thanh lý, chuyển nhượng tài sản, đảm bảo hạch toán đúng giá trị còn lại sau khi trừ hao mòn.
V. Kết luận
Việc xử lý tài sản cố định trong kế toán HCSN theo Thông tư 24/2024/TT-BTC Thông tư 24 kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo minh bạch tài chính, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công. Từ quy trình mua sắm, ghi nhận, quản lý, hao mòn đến thanh lý, nhượng bán, các đơn vị cần tuân thủ đúng quy định để tránh sai sót và rủi ro pháp lý. Để tối ưu hóa việc quản lý tài sản cố định, các đơn vị HCSN nên ứng dụng công nghệ, định kỳ kiểm kê, đánh giá lại tài sản và thực hiện hạch toán chính xác theo đúng hướng dẫn. Việc tuân thủ chặt chẽ quy định kế toán không chỉ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn góp phần vào việc quản lý ngân sách nhà nước một cách bền vững.
Nếu bạn cần hiểu rõ hơn về Thông tư 24/2024/TT-BTC và cách áp dụng trong thực tế, chúng tôi có khóa học chuyên sâu giúp bạn nắm vững mọi quy định và thực hành chính xác. 👉 Bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ kế toán, công tác lập báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán theo Thông tư 24/2024/TT-BTC
Hotline: 090 283 1123
Email: notevn.jsc@gmail.com
Website: note.edu.vn
Địa chỉ: Đường D4, KDC Hồng Loan, P. Hưng Thạnh, Q. Cái Răng, TP. Cần Thơ
Kết nối với chúng tôi trên Facebook để cập nhật tin tức mới nhất:
Facebook: Viện Đào tạo quản trị và Hợp tác quốc tế