Cập nhật quy trình kế toán hành chính sự nghiệp năm 2025 theo Thông tư 24/2024/TT-BTC và các văn bản mới: Luật Giá, MLNS, tài sản công, đấu thầu mua sắm. Năm 2025 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong công tác kế toán tại các đơn vị hành chính sự nghiệp. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ toàn bộ quy trình và các điểm cập nhật quan trọng để thực hiện đúng quy định, tránh sai sót khi thanh quyết toán và kiểm toán.
1. Giới thiệu về Kế Toán Hành Chính Sự Nghiệp
Kế toán hành chính sự nghiệp là hệ thống ghi chép, tổng hợp và báo cáo các hoạt động tài chính – ngân sách của các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Đây là bộ phận trọng yếu giúp quản lý chặt chẽ nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, viện trợ, tài trợ và các nguồn thu hợp pháp khác.
Vai trò của kế toán trong các đơn vị hành chính sự nghiệp gồm:
- Ghi nhận đầy đủ các hoạt động thu – chi theo quy định của nhà nước.
- Phục vụ công tác kiểm tra, kiểm toán, quyết toán ngân sách.
- Là cơ sở cho việc ra quyết định tài chính của lãnh đạo đơn vị.
Yêu cầu pháp lý: Các đơn vị phải thực hiện công tác kế toán theo Luật Kế toán, các thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính và các quyết định như Quyết định 19/2006/QĐ-BTC (quyết định 19 kế toán hành chính sự nghiệp), đã được cập nhật, thay thế qua các thời kỳ.
2. Quy Trình Kế Toán Hành Chính Sự Nghiệp
Quy trình kế toán hành chính sự nghiệp là hệ thống các bước ghi nhận, xử lý và báo cáo các nghiệp vụ tài chính – kế toán tại các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Việc xây dựng và tuân thủ đúng quy trình này giúp đảm bảo tính minh bạch, tuân thủ pháp luật và hiệu quả trong sử dụng ngân sách.
🔹 Các bước trong quy trình kế toán hành chính sự nghiệp
Bước 1: Tiếp nhận chứng từ kế toán
- Thu thập và kiểm tra tính hợp lệ của các chứng từ gốc như hóa đơn, phiếu thu chi, quyết định cấp phát, hợp đồng kinh tế…
- Đảm bảo chứng từ đầy đủ chữ ký, đóng dấu, nội dung rõ ràng.
Bước 2: Phân loại và xử lý nghiệp vụ
- Phân loại theo loại hình nghiệp vụ: thu – chi thường xuyên, chi đầu tư, thu viện trợ…
- Xác định tài khoản đối ứng và loại nguồn kinh phí sử dụng.
Bước 3: Ghi sổ kế toán
- Ghi nhận vào các sổ kế toán tổng hợp và sổ chi tiết theo hệ thống tài khoản kế toán được quy định tại Thông tư 24/2024 từ năm 2025.
Bước 4: Đối chiếu – kiểm tra
- Thực hiện đối chiếu số liệu với kho bạc, ngân hàng, đơn vị cấp phát.
- Kiểm tra sự khớp đúng giữa các sổ sách kế toán, bảng kê và báo cáo.
Bước 5: Lập báo cáo tài chính và quyết toán
- Tổng hợp số liệu cuối kỳ để lập báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán gửi cấp trên, cơ quan tài chính hoặc kiểm toán.
Bước 6: Lưu trữ chứng từ, báo cáo
- Sắp xếp, lưu trữ chứng từ kế toán theo quy định tại Luật Kế toán và các văn bản hướng dẫn hiện hành.
🔹 Vai trò của các bộ phận trong quy trình kế toán
- Kế toán trưởng: tổ chức, kiểm soát toàn bộ quy trình, lập báo cáo chính.
- Kế toán tổng hợp: ghi nhận sổ sách, đối chiếu các nghiệp vụ phát sinh.
- Kế toán chi tiết (kế toán tiền mặt, vật tư, tài sản, tiền lương): theo dõi, ghi chép và báo cáo theo mảng chuyên môn.
- Bộ phận hành chính – chuyên môn: cung cấp hồ sơ đầu vào (giấy đề nghị thanh toán, hợp đồng, quyết định mua sắm…).
3. Quy Định Pháp Lý và Các Văn Bản Điều Chỉnh
Quyết định số 19/2006/QĐ-BTC ngày 30/3/2006 (quyết định 19 về kế toán hành chính sự nghiệp)
- Do Bộ Tài chính ban hành.
- Nội dung: Ban hành Chế độ kế toán hành chính sự nghiệp, áp dụng cho các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước.
- Văn bản này đã từng là nền tảng chính cho công tác kế toán hành chính sự nghiệp suốt nhiều năm.
Tuy nhiên, văn bản này đã được thay thế bởi:
- Thông tư 107/2017/TT-BTC (hết hiệu lực từ 2024)
- Và mới nhất là Thông tư 24/2024/TT-BTC, hiệu lực từ 01/01/2025
Trong năm 2025, công tác kế toán tại các đơn vị hành chính sự nghiệp được điều chỉnh bởi hệ thống văn bản pháp lý cập nhật mới, đảm bảo phù hợp với cơ chế quản lý tài chính – ngân sách hiện hành. Các kế toán cần nắm rõ những văn bản sau:
- Thông tư 24/2024/TT-BTC (hiệu lực từ 01/01/2025): Quy định chế độ kế toán mới cho các đơn vị hành chính sự nghiệp, thay thế Thông tư 107/2017/TT-BTC. Thông tư này hướng dẫn cụ thể về hệ thống tài khoản, phương pháp hạch toán, mẫu sổ kế toán, báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán.
- Luật Ngân sách Nhà nước và các văn bản hướng dẫn:
- Nghị quyết số 104/2023/QH15: Điều chỉnh phân cấp ngân sách và phân bổ nguồn thu.
- Thông tư số 51/2023/TT-BTC: Hướng dẫn sử dụng Mục lục ngân sách nhà nước (MLNS) theo quy định mới, áp dụng trong công tác lập, theo dõi và quyết toán ngân sách năm 2025.
- Luật Giá số 16/2023/QH15 (hiệu lực từ 01/7/2024): Đặc biệt các Điều 32 và 33 quy định về thẩm định giá tài sản – là cơ sở pháp lý để đơn vị xác định giá trị tài sản, phục vụ thanh quyết toán, mua sắm đúng quy định.
- Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các hướng dẫn liên quan:
- Nghị định 151/2017/NĐ-CP (hoặc văn bản thay thế sắp tới nếu ban hành).
- Nghị định 114/2024/NĐ-CP: Hướng dẫn nghiệp vụ đấu thầu mua sắm hàng hóa qua mạng – có hiệu lực từ 01/01/2025.
- Các quy định về định mức chi thường xuyên vẫn còn hiệu lực trong năm 2025, gồm:
- Thông tư 71/2023/TT-BTC: Quy định công tác phí, chi hội nghị.
- Thông tư 40/2017/TT-BTC: Hướng dẫn mức chi sửa chữa cơ sở vật chất.
- Thông tư liên tịch 102/2012/TTLT-BTC-BNV: Vẫn đang được tham khảo áp dụng đến khi có văn bản thay thế.
- Quy định về đấu thầu mua sắm qua mạng:
- Thông tư 58/2016/TT-BTC và Thông tư 17/2019/TT-BKHĐT: Vẫn có hiệu lực và được áp dụng trong công tác mua sắm hàng hóa qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
- Thông tư 58/2016/TT-BTC và Thông tư 17/2019/TT-BKHĐT: Vẫn có hiệu lực và được áp dụng trong công tác mua sắm hàng hóa qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Việc tuân thủ đầy đủ và cập nhật kịp thời các văn bản trên là yêu cầu bắt buộc giúp đơn vị thực hiện đúng quy định của pháp luật, đồng thời đảm bảo quá trình kiểm toán, thanh tra diễn ra thuận lợi và minh bạch.
4. Lợi Ích và Thách Thức trong Việc Tuân Thủ Quy Trình Kế Toán
🔹 Lợi ích khi tuân thủ đúng quy trình kế toán
- Đảm bảo tính minh bạch tài chính
Các đơn vị hành chính sự nghiệp sử dụng ngân sách nhà nước nên việc tuân thủ quy trình kế toán giúp kiểm soát chi tiêu công minh bạch, đúng mục đích. - Tăng độ tin cậy của báo cáo tài chính
Quy trình kế toán chuẩn sẽ đảm bảo số liệu kế toán chính xác, thống nhất, phục vụ tốt cho công tác quyết toán, thanh tra, kiểm toán nhà nước. - Tối ưu hóa việc quản lý tài chính – ngân sách
Nhờ thực hiện đúng quy trình, kế toán có thể theo dõi sát sao nguồn thu – chi, quản lý tài sản công hiệu quả và góp phần phòng ngừa rủi ro thất thoát. - Hỗ trợ công tác đánh giá hiệu quả hoạt động đơn vị
Dữ liệu kế toán đầy đủ là căn cứ để lãnh đạo cơ quan, cấp trên đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ, phân bổ ngân sách cho năm sau hợp lý hơn.
🔹 Thách thức khi triển khai quy trình kế toán
- Khó khăn trong tiếp cận các quy định mới
Việc cập nhật kịp thời các Thông tư, Quyết định (như Thông tư 24/2024 hay Quyết định 19) là thách thức nếu đơn vị chưa chú trọng tập huấn hoặc thiếu thông tin. - Hạn chế về nhân sự chuyên môn
Một số kế toán viên chưa nắm vững toàn bộ hệ thống tài khoản, quy trình hạch toán dẫn đến sai sót hoặc thiếu thống nhất trong ghi chép. - Chưa ứng dụng công nghệ hiệu quả
Việc chưa đồng bộ hóa phần mềm kế toán, chưa áp dụng chữ ký số hoặc chưa kết nối với hệ thống của Kho bạc Nhà nước khiến quy trình chậm trễ, dễ sai sót. - Áp lực về thời hạn báo cáo, quyết toán
Đặc biệt vào cuối năm ngân sách, kế toán thường bị dồn khối lượng công việc lớn trong thời gian ngắn, dễ dẫn đến sai sót khi chưa có quy trình tối ưu.
Giải pháp đề xuất:
- Thường xuyên cập nhật quy định mới và tổ chức đào tạo nội bộ.
- Chuẩn hóa quy trình công việc và phân công rõ ràng theo từng vai trò kế toán.
- Ứng dụng phần mềm kế toán, tích hợp hệ thống quản lý văn bản và tài sản công.
- Thiết lập lịch công tác kế toán năm/quý/tháng giúp chủ động thời gian.
5. Kết luận
Quy trình kế toán hành chính sự nghiệp không chỉ là yêu cầu bắt buộc từ pháp luật mà còn là công cụ giúp các đơn vị công lập thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý tài chính, sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách nhà nước. Việc cập nhật kịp thời các quy định mới, Thông tư 24/2024/TT-BTC từ năm 2025 là yếu tố then chốt để đảm bảo tính chính xác, minh bạch và tiết kiệm trong công tác kế toán.
Hotline: 090 283 1123
Email: notevn.jsc@gmail.com
Website: note.edu.vn
Facebook: Viện Đào tạo quản trị và Hợp tác quốc tế
Địa chỉ: Đường D4, KDC Hồng Loan, P.Hưng Thạnh, Q.Cái Răng, TP. Cần Thơ