I. Quy chế chi tiêu nội bộ theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP
Trong bối cảnh các đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ tài chính, việc ban hành một quy chế chi tiêu nội bộ theo Nghị định 60 không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là công cụ quản lý bắt buộc để đảm bảo mọi khoản chi tiêu được sử dụng hợp lý, đúng mục đích và minh bạch.
Theo hướng dẫn thực hiện Nghị định 60/2021, Nhà nước cho phép đơn vị được chủ động hơn trong quản lý nguồn thu, chi thường xuyên, chi đầu tư, cũng như trích lập các quỹ nội bộ. Tuy nhiên, quyền tự chủ này chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi đơn vị có “bộ khung” chi tiêu rõ ràng đó chính là quy chế chi tiêu nội bộ.
Một quy chế tốt giúp người đứng đầu kiểm soát ngân sách chặt chẽ, giảm sai phạm, đồng thời tạo căn cứ bảo vệ đơn vị trong công tác thanh kiểm tra tài chính. Có thể nói, quy chế chi tiêu nội bộ là “xương sống” của cơ chế tự chủ tài chính trong mọi đơn vị sự nghiệp công lập.
II. Căn cứ pháp lý và nguyên tắc ban hành quy chế chi tiêu nội bộ
Để đảm bảo tuân thủ đúng quy định, việc xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ theo Nghị định 60 cần dựa trên các văn bản pháp lý sau:
- Nghị định 60/2021/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập.
- Thông tư 56/2022/TT-BTC hướng dẫn chi tiết việc thực hiện Nghị định 60.
- Các văn bản, quyết định của cơ quan chủ quản liên quan đến định mức chi, lập dự toán và công khai tài chính.
Ba nguyên tắc quan trọng khi xây dựng quy chế:
- Tuân thủ pháp luật và định mức chi hiện hành do Bộ Tài chính ban hành.
- Phù hợp đặc thù từng đơn vị, tránh sao chép máy móc từ nơi khác.
- Công khai, minh bạch và thống nhất nội bộ, bảo đảm tập thể hiểu và đồng thuận.
Ví dụ: Một trung tâm giáo dục nghề nghiệp có thể quy định mức chi công tác phí cao hơn cơ quan hành chính, nếu có căn cứ hợp lý và nằm trong khung chi được phép.
III. Hướng dẫn xây dựng và ban hành Quy chế chi tiêu nội bộ theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP
Việc xây dựng quy chế là quá trình thiết lập cơ chế quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp minh bạch, có hệ thống. Dưới đây là các bước triển khai cụ thể:
Bước 1. Rà soát tình hình tài chính hiện tại
Đơn vị cần đánh giá toàn bộ nguồn thu – chi, các quỹ đang hoạt động (phát triển sự nghiệp, phúc lợi, khen thưởng…), cùng các định mức chi tiêu hiện hành. Đây là cơ sở để xác định phạm vi tự chủ và điều chỉnh mức chi cho phù hợp.
Bước 2. Soạn thảo dự thảo quy chế
Quy chế cần nêu rõ:
- Nguyên tắc chi tiêu (đúng mục đích, tiết kiệm, minh bạch).
- Mức chi cho từng hoạt động (hội nghị, công tác phí, mua sắm, sửa chữa…).
- Thẩm quyền phê duyệt, trách nhiệm của người đứng đầu và bộ phận tài chính.
Bước 3. Lấy ý kiến và thông qua nội bộ
Tổ chức lấy ý kiến tập thể để bảo đảm quy chế phản ánh đúng thực tế hoạt động. Sau đó trình lãnh đạo đơn vị phê duyệt và ban hành chính thức.
Bước 4. Công khai và áp dụng
Sau khi ban hành, quy chế cần được phổ biến rộng rãi, niêm yết công khai và lưu trữ hồ sơ để phục vụ công tác kiểm tra, kiểm toán. Việc công khai giúp tăng minh bạch, củng cố niềm tin và nâng cao tinh thần trách nhiệm của tập thể.
Lưu ý: Cơ quan tài chính hoặc chủ quản có thể yêu cầu đơn vị gửi bản quy chế để kiểm tra việc tuân thủ định mức chi và thực hiện tự chủ tài chính.
IV. Những lỗi thường gặp và cách khắc phục khi thực hiện quy chế chi tiêu
Trong quá trình áp dụng quy chế chi tiêu nội bộ theo Nghị định 60, nhiều đơn vị sự nghiệp gặp phải những sai sót phổ biến:
- Sao chép nguyên mẫu quy chế của đơn vị khác, không phù hợp với đặc thù hoạt động, dẫn đến khó áp dụng hoặc bị cơ quan kiểm tra yêu cầu sửa đổi.
- Không cập nhật quy chế khi có văn bản pháp luật mới, đặc biệt là khi Bộ Tài chính điều chỉnh định mức chi.
- Ban hành quy chế nhưng không công khai nội bộ, khiến cán bộ, viên chức không nắm được quyền và nghĩa vụ chi tiêu.
Để khắc phục, đơn vị nên:
- Rà soát định kỳ quy chế ít nhất 1 lần/năm.
- Cập nhật kịp thời các hướng dẫn mới từ Bộ Tài chính và cơ quan chủ quản.
- Lưu ý kết hợp cơ chế quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp với hệ thống phần mềm kế
V. Quy chế chi tiêu nội bộ nền tảng để thực hiện tự chủ tài chính bền vững
Thực hiện tự chủ tài chính đơn vị sự nghiệp công lập không thể thành công nếu thiếu một quy chế chi tiêu rõ ràng, thực tế và dễ áp dụng.
Quy chế không chỉ giúp đơn vị chủ động hơn trong chi tiêu, mà còn là hàng rào bảo vệ pháp lý khi cơ quan thanh tra, kiểm toán làm việc.
Khi đơn vị có quy chế chi tiêu nội bộ theo Nghị định 60 chặt chẽ, người lãnh đạo có thể yên tâm sử dụng ngân sách linh hoạt, còn bộ phận kế toán dễ dàng theo dõi và báo cáo minh bạch.
Để triển khai đồng bộ, Anh/chị tham khảo thêm:
Và đặc biệt, tham gia khóa “Tập huấn, hướng dẫn Nghị định 60/2021/NĐ-CP” do Note Edu tổ chức để:
- Nắm vững quy định, biểu mẫu, cách xây dựng và áp dụng quy chế chi tiêu nội bộ thực tế.
- Hiểu sâu hơn cơ chế quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp trong mô hình tự chủ.
- Nhận chứng nhận hoàn thành khóa học, phục vụ công tác chuyên môn.
👉 Đăng ký ngay tại đây: Đăng ký
Liên hệ với NOTE EDU:
Hotline: 0936.557.916
Email: edu@note.com.vn
Website: note.edu.vn
Facebook: Viện Đào tạo quản trị và Hợp tác quốc tế
Địa chỉ: Đường D4, KDC Hồng Loan, P.Hưng Thạnh, Q.Cái Răng, TP. Cần Thơ
