Bài viết này sẽ tổng quan về Luật Giá 2023, phân tích những điểm mới quan trọng, hướng dẫn áp dụng luật trong thực tiễn và chỉ ra những vi phạm phổ biến cần tránh. Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về giá cả là vô cùng quan trọng. Luật Giá 2023 (số 16/2023/QH15), có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2024, ra đời đánh dấu một bước tiến lớn trong việc quản lý, điều tiết giá cả, góp phần ổn định thị trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
I. Giới thiệu về Luật Giá 2023
Luật Giá 2023 (số 16/2023/QH15) được Quốc hội thông qua ngày 19/6/2023, có hiệu lực từ ngày 01/7/2024 thay thế Luật Giá năm 2012. Luật này có những thay đổi đáng kể nhằm phù hợp hơn với tình hình kinh tế – xã hội hiện tại. Dưới đây là tổng quan về Luật Giá 2023:
Phạm vi điều chỉnh: Luật này quy định về quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân, người tiêu dùng trong lĩnh vực giá, thẩm định giá; hoạt động quản lý, điều tiết giá của Nhà nước; tổng hợp, phân tích, dự báo giá thị trường; cơ sở dữ liệu về giá; thẩm định giá; thanh tra chuyên ngành về giá, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, thẩm định giá.
Đối tượng áp dụng: Luật này áp dụng đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ; người tiêu dùng; cơ quan nhà nước; tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động trong lĩnh vực giá, thẩm định giá trên lãnh thổ Việt Nam.
II. Những điểm mới quan trọng trong
- Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng: Luật quy định về quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân, người tiêu dùng trong lĩnh vực giá và thẩm định giá; hoạt động quản lý, điều tiết giá của Nhà nước; tổng hợp, phân tích, dự báo giá thị trường; cơ sở dữ liệu về giá; thanh tra chuyên ngành về giá, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, thẩm định giá.
- Nguyên tắc quản lý, điều tiết giá của Nhà nước: Nhà nước tôn trọng quyền tự định giá của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ theo cơ chế thị trường, đồng thời can thiệp khi cần thiết để bảo vệ lợi ích công cộng và ổn định kinh tế.
- Công khai thông tin về giá: Tăng cường minh bạch thông tin, yêu cầu các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ phải công khai, minh bạch thông tin về giá để người tiêu dùng và các bên liên quan dễ dàng tiếp cận.
- Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực giá, thẩm định giá: Luật quy định rõ các hành vi bị cấm như: lợi dụng tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh để tăng giá bất hợp lý; cản trở hoạt động quản lý, điều tiết giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; làm, cung cấp chứng thư thẩm định giá giả hoặc sử dụng chứng thư thẩm định giá giả.
- Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và người tiêu dùng trong lĩnh vực giá: Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có quyền tự định giá, cạnh tranh về giá theo quy định pháp luật và phải thực hiện nghĩa vụ kê khai, niêm yết giá, chấp hành các quyết định về giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Người tiêu dùng có quyền được cung cấp thông tin về giá, phản ánh, khiếu nại về giá khi quyền lợi bị xâm phạm.
- Thẩm định giá: Quy định về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp thẩm định giá, thẩm định viên về giá; điều kiện hành nghề và quản lý nhà nước đối với hoạt động thẩm định giá.
- Thanh tra chuyên ngành về giá: Quy định về hoạt động thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, thẩm định giá; xử lý vi phạm và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực giá.
III. Hướng dẫn các đơn vị áp dụng
Mục tiêu: Luật Giá 2023 (số 16/2023/QH15) có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, thay thế Luật Giá 2012. Để áp dụng Luật Giá 2023 cho đơn vị một cách hiệu quả và cập nhật nhất vào năm 2025, bạn cần lưu ý những điểm sau:
Nắm vững các quy định mới của Luật Giá 2023:
- Mở rộng phạm vi điều chỉnh:
- Luật Giá 2023 bổ sung các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tính độc quyền hoặc cạnh tranh hạn chế, ảnh hưởng lớn đến kinh tế – xã hội vào danh mục Nhà nước định giá.
- Quy định rõ hơn về thẩm định giá, quản lý giá và các biện pháp bình ổn giá.
- Các nguyên tắc định giá:
- Luật Giá 2023 nhấn mạnh tính minh bạch, công khai, phù hợp với cơ chế thị trường và bảo đảm lợi ích của Nhà nước, người tiêu dùng và doanh nghiệp.
- Đơn vị cần tuân thủ các nguyên tắc định giá khi xác định giá hàng hóa, dịch vụ của mình.
- Quyền và nghĩa vụ của đơn vị:
- Đơn vị có quyền tự định giá hàng hóa, dịch vụ, trừ các mặt hàng do Nhà nước định giá.
- Đơn vị có nghĩa vụ kê khai giá, niêm yết giá và thực hiện các biện pháp bình ổn giá theo quy định của pháp luật.
Áp dụng Luật Giá 2023 cho đơn vị:
- Nghiên cứu kỹ lưỡng Luật Giá 2023 và các văn bản hướng dẫn:
- Tìm hiểu các quy định liên quan đến hoạt động của đơn vị.
- Tham khảo các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan.
- Rà soát và điều chỉnh chính sách giá của đơn vị:
- Đảm bảo chính sách giá của đơn vị phù hợp với quy định của Luật Giá 2023.
- Xây dựng quy trình định giá minh bạch và hiệu quả.
- Thực hiện kê khai giá, niêm yết giá theo quy định:
- Kê khai giá với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
- Niêm yết giá công khai tại địa điểm giao dịch.
- Tham gia các biện pháp bình ổn giá khi có yêu cầu:
- Thực hiện các biện pháp bình ổn giá theo chỉ đạo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Hợp tác với các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, giám sát giá cả.
- Cập nhật kiến thức thường xuyên:
- Theo dõi các văn bản pháp luật mới nhất về giá.
- Tham gia các khóa đào tạo, tập huấn về Luật Giá 2023.
Các nguồn tài liệu tham khảo:
- Luật Giá 2023 (số 16/2023/QH15):
- Văn bản gốc của Luật Giá 2023.
- Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn Luật Giá 2023:
- Tải các file Luật giá 2023 PDF, Luật giá 2023 file word
- Trang thông tin điện tử của Bộ Tài chính:
- Cập nhật các văn bản pháp luật và thông tin liên quan đến giá cả.
- Các trang thông tin điện tử của các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền:
- thuvienphapluat.vn
- luatvietnam.vn
Lưu ý:
- Luật Giá năm 2023 và các văn bản hướng dẫn có thể được sửa đổi, bổ sung theo thời gian.
- Đơn vị cần thường xuyên cập nhật thông tin để đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
IV. Chế tài xử phạt vi phạm theo
4.1 Vi phạm luật giá 2023
- Vi phạm quy định về định giá dịch vụ công:
Định giá dịch vụ công không đúng quy định.
Không công khai, minh bạch thông tin về giá dịch vụ công.
Chế tài: Tùy theo mức độ vi phạm, có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Vi phạm quy định về sử dụng ngân sách nhà nước:
Sử dụng ngân sách nhà nước không đúng mục đích trong hoạt động định giá, thẩm định giá.
Tham ô, lãng phí ngân sách nhà nước.
Chế tài: Tùy theo mức độ vi phạm, có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Vi phạm quy định về kê khai giá, niêm yết giá:
Không thực hiện kê khai giá, niêm yết giá theo quy định của nhà nước.
Niêm yết giá không rõ ràng, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.
Chế tài: Xử phạt hành chính theo các quy định hiện hành.
Lưu ý:
- Mức độ xử phạt cụ thể sẽ phụ thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.
- Ngoài các chế tài xử phạt hành chính, người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi vi phạm đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
- Để có thông tin chi tiết và chính xác nhất, bạn nên tham khảo trực tiếp Luật Giá 2023 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
- Ngoài ra, các bạn nên thường xuyên theo dõi các trang web của các bộ ngành có liên quan để cập nhật các thông tin mới nhất.
4.2 Mức phạt và biện pháp xử lý
Đúng vậy, Luật Giá 2023 16/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn thi hành có quy định cụ thể về mức phạt và biện pháp xử lý đối với các hành vi vi phạm. Dưới đây là một số thông tin chi tiết:
Mức phạt hành chính:
- Mức phạt hành chính đối với các hành vi vi phạm quy định về giá, thẩm định giá được quy định tại Nghị định 87/2024/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý giá.
- Các hành vi vi phạm có thể bị xử phạt bao gồm:
- Vi phạm quy định về định giá.
- Vi phạm quy định về thẩm định giá.
- Vi phạm quy định về bình ổn giá.
- Vi phạm quy định về kê khai giá, niêm yết giá.
- Mức phạt cụ thể sẽ phụ thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.
Biện pháp xử lý khác:
- Xử lý kỷ luật: Đối với cán bộ, công chức, viên chức vi phạm, có thể bị xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
- Truy cứu trách nhiệm hình sự: Đối với các hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.
- Thu hồi giấy chứng nhận, giấy phép: Trong một số trường hợp, các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền có thể thu hồi giấy chứng nhận, giấy phép hoạt động liên quan đến lĩnh vực giá, thẩm định giá.
- Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả: Các đơn vị, cá nhân vi phạm có thể bị buộc thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả, chẳng hạn như điều chỉnh lại giá, bồi thường thiệt hại.
Các văn bản pháp luật liên quan:
- Luật Giá 2023 (số 16/2023/QH15): Quy định các nguyên tắc, thẩm quyền và trách nhiệm trong lĩnh vực giá, thẩm định giá.
- Nghị định 87/2024/NĐ-CP: Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý giá.
- Các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Giá 2023.
Lưu ý:
- Các quy định về mức phạt và biện pháp xử lý có thể được sửa đổi, bổ sung theo thời gian.
- Để có thông tin chi tiết và chính xác nhất, bạn nên tham khảo trực tiếp các văn bản pháp luật nêu trên.
- Nên thường xuyên theo dõi các trang web của các bộ ngành có liên quan để cập nhật các thông tin mới nhất.
4.3 Hướng dẫn các đơn vị tránh vi phạm
Luật Giá 2023 (số 16/2023/QH15) có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, thay thế Luật Giá 2012. Luật này quy định về giá, thẩm định giá và quản lý nhà nước về giá. Dưới đây là một số vi phạm và chế tài xử phạt theo Luật Giá 2023 dành cho đơn vị sự nghiệp công lập:
Vi phạm và chế tài xử phạt :
- Vi phạm quy định về định giá dịch vụ công:
- Định giá dịch vụ công không đúng quy định.
- Không công khai, minh bạch thông tin về giá dịch vụ công.
- Chế tài: Tùy theo mức độ vi phạm, có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Vi phạm quy định về sử dụng ngân sách nhà nước:
- Sử dụng ngân sách nhà nước không đúng mục đích trong hoạt động định giá, thẩm định giá.
- Tham ô, lãng phí ngân sách nhà nước.
- Chế tài: Tùy theo mức độ vi phạm, có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Vi phạm quy định về kê khai giá, niêm yết giá:
- Không thực hiện kê khai giá, niêm yết giá theo quy định của nhà nước.
- Niêm yết giá không rõ ràng, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.
- Chế tài: Xử phạt hành chính theo các quy định hiện hành.
Lưu ý:
- Mức độ xử phạt cụ thể sẽ phụ thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.
- Ngoài các chế tài xử phạt hành chính, người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi vi phạm đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
- Để có thông tin chi tiết và chính xác nhất, bạn nên tham khảo trực tiếp Luật Giá 2023 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
- Ngoài ra, các bạn nên thường xuyên theo dõi các trang web của các bộ ngành có liên quan để cập nhật các thông tin mới nhất.
V. Kết luận
Luật Giá 2023 đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về giá của Việt Nam, đặc biệt là vai trò của các cơ quan nhà nước. Việc thực thi hiệu quả Luật Giá 2023 đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, Bộ Tài chính, UBND các cấp, các cơ quan thanh tra và các Bộ, ngành liên quan. Các cơ quan này cần tăng cường công tác quản lý, giám sát, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá, đảm bảo thị trường giá cả ổn định, minh bạch, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững
Để hỗ trợ các cơ quan nhà nước và các tổ chức, cá nhân nắm bắt và áp dụng hiệu quả Luật Giá 2023, chúng tôi có tổ chức các khóa học chuyên sâu về luật giá 👉 “Xác định giá dịch vụ theo Luật giá 2023 và Hướng dẫn Quản lý thu chi tại các cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập” Các khóa học này sẽ cung cấp kiến thức toàn diện, cập nhật về Luật Giá 2023, xác định giá dịch vụ một cách phù hợp, cũng như thực hiện việc lập dự toán, quản lý thu chi và phân phối kết quả hoạt động một cách hiệu quả và đúng quy định, đồng thời giải đáp các khó khăn, vướng mắc mà các đơn vị thường gặp
Hotline: 090 283 1123
Email: notevn.jsc@gmail.com
Website: note.edu.vn
Địa chỉ: Đường D4, KDC Hồng Loan, P. Hưng Thạnh, Q. Cái Răng, TP. Cần Thơ
Kết nối với chúng tôi trên Facebook để cập nhật tin tức mới nhất:
Facebook: Viện Đào tạo quản trị và Hợp tác quốc tế