Tìm hiểu cách tính trợ cấp thôi việc theo Nghị định 178 mới nhất năm 2025: đối tượng áp dụng, điều kiện hưởng, công thức chi tiết, ví dụ minh họa và những câu hỏi thường gặp– giúp cán bộ, công chức, viên chức nắm rõ quyền lợi và chuẩn bị hồ sơ nghỉ việc đúng quy định, đặc biệt trong 12 tháng đầu khi mức trợ cấp cao gấp đôi.
I. Tổng quan về chính sách tinh giản biên chế và thôi việc theo Nghị định 178
Nghị định 178/2024/NĐ‑CP, được ký ngày 31/12/2024 và có hiệu lực từ 01/01/2025, quy định các chính sách và chế độ liên quan đến chính sách nghỉ hưu, nghỉ thôi việc, tinh giản biên chế cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động (kể cả lực lượng vũ trang) trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.
Mục tiêu của Nghị định là: cơ cấu lại bộ máy, nâng cao hiệu lực hiệu quả hoạt động và đồng thời hỗ trợ người nghỉ việc, nhận trợ cấp và các chế độ phù hợp.
a) Phân biệt các hình thức chấm dứt công tác
- Nghỉ hưu: Người đủ tuổi, đủ điều kiện và nghỉ hưu theo luật BHXH.
- Nghỉ thôi việc: Do tinh giản hoặc sắp xếp bộ máy (quy định tại Điều 9–10 Nghị định 178).
- Nghỉ theo nguyện vọng: Cá nhân tự đề nghị và được phê duyệt phù hợp với mục tiêu tinh giản.
b) Đối tượng được nghỉ thôi việc theo Nghị định 178
Theo Điều 2:
- Cán bộ, công chức, viên chức (kể cả lãnh đạo, quản lý, cấp xã).
- Người lao động hợp đồng không xác định thời hạn ở đơn vị sự nghiệp công lập, ký trước 15/01/2019 hoặc áp dụng giống công chức.
- Lực lượng vũ trang khi sắp xếp bộ máy
- Viên chức nghỉ việc theo Nghị định 178 khi không đủ năng lực vị trí việc làm, hoặc tự nguyện có nguyện vọng chuyển đổi công tác, đủ điều kiện về tuổi, thời gian công tác nhưng không đủ điều kiện nghỉ hưu sớm
II. Điều kiện để được hưởng trợ cấp thôi việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP
Chính sách trợ cấp nghỉ thôi việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP không áp dụng đại trà cho mọi trường hợp nghỉ việc mà chỉ dành cho những người đủ điều kiện theo chế độ thôi việc theo nghị định 178 diện tinh giản biên chế, được cơ quan có thẩm quyền xét duyệt. Dưới đây là các điều kiện cụ thể mà người lao động cần đáp ứng để được hưởng trợ cấp một lần khi thôi việc.
a) Thời gian công tác tối thiểu
Người lao động phải có tổng thời gian công tác liên tục từ đủ 12 tháng trở lên (không tính thời gian thử việc, tập sự). Thời gian này được sử dụng làm căn cứ tính mức trợ cấp thôi việc một lần, theo số năm thực tế đã công tác trong khu vực nhà nước.
Lưu ý: Người có thời gian công tác ngắt quãng nhưng sau đó được tuyển dụng lại và có quyết định tính nối thời gian công tác vẫn được xét tính trợ cấp.
b) Không bị kỷ luật hoặc vi phạm pháp luật
Một trong những điều kiện quan trọng là người lao động không đang trong thời gian bị xem xét kỷ luật hoặc thi hành kỷ luật ở bất kỳ hình thức nào (từ khiển trách trở lên). Đồng thời:
- Không bị khởi tố, điều tra hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Không đang trong thời gian bị tạm đình chỉ công tác để chờ kết luận thanh tra, kiểm tra;
- Không bị kết luận có sai phạm tài chính, tài sản hoặc lợi dụng chức vụ gây thiệt hại ngân sách.
Trường hợp vi phạm sẽ không đủ điều kiện xin thôi việc theo Nghị định 178, đồng nghĩa với việc không được hưởng bất kỳ trợ cấp nào.
c) Các trường hợp được “xin thôi việc theo Nghị định 178
Không chỉ nghỉ theo diện bị cắt giảm, Nghị định 178/2024 cho phép người lao động chủ động làm đơn xin thôi việc, nếu thuộc một trong các nhóm sau:
- Viên chức, công chức, người lao động trong đơn vị sự nghiệp công lập không bị kỷ luật, có nguyện vọng thôi việc;
- Người còn đủ sức khỏe, đủ điều kiện công tác nhưng mong muốn chuyển sang lĩnh vực tư nhân hoặc nghỉ vì lý do cá nhân;
- Trường hợp nghỉ trước tuổi hưu mà không thuộc diện tinh giản bắt buộc, nhưng được cơ quan có thẩm quyền đồng ý cho nghỉ theo chính sách tinh giản biên chế.
Việc xin thôi việc theo Nghị định 178 phải được lập thành hồ sơ, trong đó có đơn tự nguyện nghỉ việc, lý do rõ ràng và có văn bản phê duyệt của thủ trưởng cơ quan.
Một số lưu ý khi xét điều kiện
- Hồ sơ xét duyệt phải đầy đủ, minh bạch và đúng quy trình;
- Trường hợp “tự nguyện nghỉ việc” nhưng không thuộc danh sách tinh giản biên chế sẽ không được hưởng trợ cấp;
- Cơ quan quản lý cấp trên sẽ thẩm định, phê duyệt danh sách trước khi quyết định chi trả trợ cấp thôi việc.
III. Cách tính trợ cấp thôi việc theo Nghị định 178
Theo quy định tại Điều 10 Nghị định 178/2024/NĐ-CP, người lao động (bao gồm cán bộ, công chức, viên chức) nghỉ theo diện tinh giản được hưởng trợ cấp thôi việc một lần, tính theo thời gian công tác thực tế và tiền lương tháng hiện hưởng.
Thời gian được chia làm 2 giai đoạn:
- ✅ 12 tháng đầu tiên kể từ khi Nghị định có hiệu lực (01/01/2025 – 31/12/2025): hệ số trợ cấp cao hơn.
- ✅ Từ tháng thứ 13 trở đi: mức trợ cấp thấp hơn
– Nghỉ thôi việc trong thời hạn 12 tháng đầu tiên:
Mức trợ cấp = Tiền lương tháng hiện hưởng x 0,8 x Thời gian tính trợ cấp thôi việc
– Nghỉ thôi việc từ tháng thứ 13 trở đi:
Mức trợ cấp = Tiền lương tháng hiện hưởng x 0,4 x Thời gian tính trợ cấp thôi việc
| Thời gian công tác | Mức lương tháng hiện hưởng | Thời điểm nghỉ | Công thức áp dụng | Mức trợ cấp |
| 10 năm | 8.000.000 đồng | Tháng 6/2025 | 8 triệu x 0,8 x 10 | 64.000.000 |
| 15 năm | 9.000.000 đồng | Tháng 3/2026 | 9 triệu x 0,4 x 15 | 54.000.000 |
| 7 năm 7 tháng | 7.500.000 đồng | Tháng 12/2025 | 7,5 triệu x 0,8 x 8 | 48.000.000 |
Bảng 1.1 minh họa cách tính tiền trợ cấp
Ví dụ minh họa chi tiết:
Trường hợp 1 – nghỉ trong 12 tháng đầu (ưu đãi hơn):
- Ông B là viên chức, có 12 năm công tác;
- Mức lương tháng hiện hưởng là 7.800.000 đồng;
- Xin nghỉ việc theo diện tinh giản và được phê duyệt vào tháng 10/2025.
Áp dụng công thức: Trợ cấp = 7.800.000 x 0,8 x 12 = 74.880.000 đồng
Trường hợp 2 – nghỉ sau 12 tháng đầu (mức thấp hơn):
- Bà C công tác 20 năm, lương tháng hiện tại 9.000.000 đồng;
- Xin nghỉ vào tháng 2/2026 (sau tháng 1/2026).
Tính trợ cấp: Trợ cấp = 9.000.000 x 0,4 x 20 = 72.000.000 đồng
=>So sánh hai trường hợp cho thấy: người nghỉ sớm (trong 12 tháng đầu năm 2025) sẽ được hưởng mức trợ cấp cao gấp đôi so với người nghỉ sau đó. Đây là điểm quan trọng để cân nhắc thời điểm xin nghỉ theo Nghị định 178.
IV. Câu hỏi thường gặp & lưu ý khi xin nghỉ thôi việc theo Nghị định 178
1. Xin nghỉ việc có được tính trợ cấp không?
Có, nhưng chỉ khi thuộc đối tượng tinh giản biên chế theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Nếu bạn chủ động xin nghỉ theo nguyện vọng cá nhân và không thuộc diện tinh giản, sẽ không được hưởng trợ cấp thôi việc theo Nghị định 178.
Điểm mấu chốt: Không phải cứ làm đơn xin nghỉ là được tính trợ cấp – bạn cần được đưa vào danh sách tinh giản biên chế hợp pháp.
2. Thôi việc theo nguyện vọng có khác với tinh giản bắt buộc không?
Có sự khác biệt rõ rệt:
| Tiêu chí | Tinh giản bắt buộc | Thôi việc theo nguyện vọng |
| Ai quyết định | Cơ quan quản lý, dựa theo quy hoạch | Người lao động chủ động đề xuất |
| Phê duyệt | Do cấp có thẩm quyền xét duyệt | Cũng phải có phê duyệt, nhưng theo đơn |
| Được hưởng trợ cấp | ✅ Có | ✅ Có (nếu được xét duyệt tinh giản) |
| Nguy cơ bị buộc nghỉ | Có thể | Không |
Bảng 1.2 So sánh Tinh giản bắt buộc và theo nguyện vọng
Lưu ý: Thôi việc theo nguyện vọng chỉ được hưởng trợ cấp nếu thuộc diện tinh giản và có quyết định chính thức.
3. Có được cộng dồn trợ cấp thôi việc với các khoản khác không?
Có thể. Một số khoản khác ngoài trợ cấp theo Nghị định 178 bạn có thể được xem xét bao gồm:
- Trợ cấp thất nghiệp nếu đủ điều kiện theo Luật Việc làm;
- Trợ cấp thôi việc theo quy chế nội bộ (nếu có);
- Khoản tiền nghỉ phép chưa sử dụng;
- Tiền thưởng, phụ cấp khác nếu cơ quan quyết toán ngân sách có cho phép.
Tuy nhiên, không được tính trùng thời gian hưởng chế độ giữa trợ cấp thôi việc theo Nghị định 178 và chế độ thôi việc theo Luật Viên chức, Luật Lao động…
4. Thời gian xét duyệt hồ sơ xin thôi việc mất bao lâu?
Hồ sơ sẽ được xét duyệt theo từng đợt tinh giản biên chế hằng năm. Sau khi nộp hồ sơ và được đơn vị trực tiếp đồng ý, phải qua các bước sau:
- Sở Nội vụ/Sở Giáo dục… tổng hợp danh sách;
- Gửi lên UBND tỉnh hoặc Bộ quản lý ngành để phê duyệt;
- Sau đó mới ra quyết định chính thức cho từng cá nhân.
Thời gian xét duyệt có thể kéo dài từ 1 đến 3 tháng, tùy quy mô đợt tinh giản.
Lưu ý quan trọng trước khi xin nghỉ việc theo Nghị định 178
- Kiểm tra kỹ thời điểm nghỉ (trước hay sau 12 tháng đầu năm 2025) để hưởng mức trợ cấp cao hơn;
- Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ cá nhân, bảng thời gian công tác, bản tự kiểm điểm, đơn đề nghị…;
- Xác nhận với đơn vị quản lý rằng mình nằm trong diện tinh giản được xét duyệt chính thức;
- Giữ liên lạc với phòng tổ chức hoặc nhân sự để theo sát tiến độ.
V. Kết luận
Việc hiểu rõ điều kiện và cách tính trợ cấp thôi việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP là yếu tố quan trọng giúp người lao động trong khu vực nhà nước đảm bảo đầy đủ quyền lợi khi xin nghỉ đúng quy định. Đặc biệt, trong bối cảnh cơ chế tinh giản và chuyển đổi vị trí công tác ngày càng phổ biến, kế toán và cán bộ nhân sự cần nắm chắc công thức tính, cách xác định thời gian làm việc hợp lệ và các trường hợp không được hưởng để tránh sai sót, gây thất thoát ngân sách hoặc thiệt thòi cho người lao động.
Hotline: 090 283 1123
Email: notevn.jsc@gmail.com
Website: note.edu.vn
Facebook: Viện Đào tạo quản trị và Hợp tác quốc tế
Địa chỉ: Đường D4, KDC Hồng Loan, P.Hưng Thạnh, Q.Cái Răng, TP. Cần Thơ